مقاله حاضر اختصاصي به بررسي و شبيه سازي راهكارهاي كاهش هدر روي انرژي و بهينه سازي مصرف آن در سيستمهاي گرمايش و سرمايش ساختمان دارد. بدليل سهم بسياربالاي اين سيستمها از كل مصرف انرژي ساختمان ، در اين تحقيق ارزيابي ميزان اثربخشي نمونه هايي از فرصتهاي صرفه جويي مصرف انرژي در دو تيپ مرسوم از ساختمانهاي كشور توسط يك ابزار محاسباتي جامع صورت پذيرفته است. نرم افزار مورد استفاده داراي قابليتهايي چون مدلسازي ساختمانهاي با كاربري مسكوني و غير مسكوني در شرايط مختلف آب و هوايي كشور، محاسبه بارهاي ساعتي سرمايشي و گرمايشي ، تعيين ظرفيت و انتخاب تجهيزات سيستمهاي تهويه مطبوع از بانك اطلاعاتي ، محاسبه مصرف انرژي به صورت ساعت به ساعت ، اعمال راهكارهاي صرفه جويي در مصرف انرژي و تحليل اقتصادي و ارزيابي اين راهكارها از ديدگاه بهينه سازي مصرف انرژ ي مي باشد . تحليل اقتصادي صورت گرفته ، براساس پارامتر جامع دوره بازگشت سرمايه با لحاظ كليه هزينه هاي سرمايه اي مورد نياز و عوايد ناشي از اعمال راهكار صرفه جويي با در نظر داشتن نرخ تورم حاملهاي انرژي ، بهره پول ، عمر مفيد تجهيزات و ارزش اسقاطي آنها بوده و نشان دهنده ميزان اثر بخشي اعمال يك راهكار در كنار هزينه هاي مورد نياز آن مي باشد .نتايج حاصل از اين تحليل نشان دهنده كارايي مناسبتر راهكارهايي نظير عايقكاري جداره هاي خارجي ساختمان ، جايگزيني پنجره هاي چند جداره با پنجره هاي ساده ، استفاده از اكونومايزر يا پيش گرم كن هواي ورودي به ديگ يا بويلر حرارت مركزي و عايقكاري كانالها و لوله هاي تاسيسات گرمايش و سرمايش مي باشد.